Košarkaški klub Partizan iz Beograda, poznat i kao „crno-beli“, zauzima posebno mesto u istoriji srpske i evropske košarke. Od osnivanja 1945. godine, Partizan je postao simbol sportskog ponosa, upornosti i vrhunskih rezultata, kako na domaćoj, tako i na međunarodnoj sceni. Njegova priča je priča o stvaranju legende, o generacijama igrača i trenera koji su ostavili neizbrisiv trag, ali i o navijačima čija strast prema klubu prevazilazi granice sporta.

Istorija kluba

Partizan je osnovan 4. oktobra 1945. godine kao deo Sportskog društva Centralnog doma Jugoslovenske armije. Prvih godina klub je bio vezan za vojni sektor, ali je ubrzo stekao prepoznatljiv identitet i postao jedan od najvažnijih sportskih kolektiva u Jugoslaviji. Prvi značajniji uspeh došao je 1976. godine, kada je Partizan osvojio prvu titulu šampiona Jugoslavije, a zatim su usledili i trofeji u Kupu Radivoja Koraća (1978, 1979, 1989).

Tokom 1980-ih, Partizan je postao sinonim za vrhunsku košarku, sa generacijom predvođenom Draženom Dalipagićem i Draganom Kićanovićem. Klub je izgradio reputaciju fabrike talenata i postao redovan učesnik evropskih takmičenja, osvajajući i brojne domaće trofeje. Tokom devedesetih, Partizan je doživeo vrhunac slave, a 1992. godine upisao se zlatnim slovima u istoriju evropske košarke.

Evroliga 1992: Legendarna titula

Sezona 1991/92. zauvek će ostati upisana kao najblistaviji trenutak u istoriji Partizana, ali i srpske klupske košarke. U uslovima rata i sankcija, Partizan je gotovo celu sezonu igrao van Beograda, bez podrške svojih navijača. Ipak, mladi tim pod vođstvom trenera Željka Obradovića, sa prosekom ispod 22 godine, stigao je do Fajnal-fora u Istanbulu.

U finalu protiv Huventuda, Partizan je vodio na poluvremenu, ali je drama dostigla vrhunac u poslednjim sekundama. Pri rezultatu 70:68 za Špance, Aleksandar Đorđević je, nakon dodavanja Slaviše Koprivice, pogodio trojku za večnost – 71:70! Eksplozija emocija u hali „Abdi Ipekči“ i širom Jugoslavije označila je osvajanje jedine evropske titule nekog srpskog kluba do danas.

Pobednički sastav: Đorđević, Danilović, Lončar, Stevanović, Perović, Šarić, Rebrača, Šilobad, Koprivica, Dragutinović, Nakić, pod vođstvom Željka Obradovića, ostao je zauvek upisan u istoriju sporta.

Zlatna era i ABA dominacija

Nakon evropske krune, Partizan je nastavio da niže uspehe. U periodu od 2006. do 2014. godine, klub je dominirao ABA ligom, osvojivši osam puta regionalno prvenstvo i jednom Superkup. U tom periodu, Partizan je bio neprikosnoven i u domaćim takmičenjima, sa 21 titulom nacionalnog prvaka i 16 osvojenih kupova.

Rivalstva sa klubovima iz regiona, pre svega sa Cibonom i Olimpijom, obeležila su ABA ligu, dok su dueli sa Crvenom zvezdom uvek bili posebna priča. Partizan je više puta bio najgledaniji tim lige, a Beogradska arena je redovno bila ispunjena do poslednjeg mesta.

Poznati igrači i legende

Kroz Partizan su prošli neki od najvećih igrača evropske i svetske košarke. Dražen Dalipagić, Dragan Kićanović, Vlade Divac, Žarko Paspalj, Aleksandar Đorđević, Predrag Danilović, Željko Rebrača, Nikola Lončar, Bogdan Bogdanović, Novica Veličković, ali i brojni drugi, nosili su crno-beli dres sa ponosom.

Svaka generacija imala je svoje heroje – od Dalipagića i Kićanovića, preko Đorđevića i Danilovića, do savremenih asova poput Kevina Pantera i Aleksa Avramovića. Ovi igrači su ne samo donosili trofeje, već su i oblikovali identitet kluba, a mnogi su kasnije ostvarili zapažene karijere u NBA i evropskim velikanima.

Treneri kroz istoriju

Partizan je kroz decenije vodilo 35 trenera, ali nekoliko imena zauzima posebno mesto. Prvi trofej klubu je doneo Borislav Ćorković, dok je Ranko Žeravica postavio temelje evropskog uspeha. Dušan Ivković i Aleksandar Nikolić su takođe ostavili dubok trag, ali najuspešniji je bez sumnje Duško Vujošević, koji je sa Partizanom osvojio čak 23 trofeja.

Željko Obradović, najtrofejniji evropski trener, doneo je klubu titulu prvaka Evrope 1992. godine i danas vodi ekipu, donoseći iskustvo, harizmu i viziju koja inspiriše nove generacije.

Navijači: Grobari

Navijači Partizana, poznati kao Grobari, predstavljaju dušu kluba. Njihova strast, pesme i koreografije čine atmosferu na utakmicama nezaboravnom. Grobari su poznati po vernosti, podršci i energiji koju prenose na igrače, kako u Beogradu, tako i širom regiona. Njihova ljubav prema crno-belim bojama prevazilazi sportske okvire i često je bila presudni faktor u ključnim momentima.

Partizan je klub sa armijom navijača u Srbiji, Crnoj Gori, Bosni i Hercegovini, Hrvatskoj i širom Evrope, što ga čini jedinstvenim sportskim fenomenom.

Savremeni tim i ambicije

Sezona 2024/25. donela je nove izazove i promene. Pod vođstvom Željka Obradovića, Partizan je napravio značajne promene u sastavu, dovodeći internacionalne igrače poput Karlika Džonsa, Brendona Dejvisa, Ifea Lundberga, Sterlinga Brauna, Isaka Bonge, Frenka Nilikine i Ajzee Majka. Ove promene nisu u potpunosti donele očekivane rezultate u Evroligi, gde je klub završio na 12. mestu, ali je u ABA ligi Partizan ponovo bio dominantan, sa 33 pobede u 39 utakmica i titulom šampiona.

Taktički, Partizan je pod Obradovićem poznat po brzoj tranziciji, agresivnoj odbrani i kolektivnom duhu, ali se trenutno nalazi na raskrsnici – predstoji redefinisanje strategije kako bi se klub vratio u vrh evropske košarke.

Rivalstva i derbiji

Najveće rivalstvo Partizana je sa Crvenom zvezdom, a večiti derbi je više od sportskog događaja – to je praznik srpske košarke, spektakl strasti, emocija i borbe. Svaki susret ovih timova donosi neizvesnost, a pobeda ima posebnu težinu. U sezoni 2024/25, Partizan je u derbiju savladao Zvezdu rezultatom 85:77, što je dodatno učvrstilo njegovu poziciju u ABA ligi.

Pored Zvezde, značajna su i rivalstva sa Cibonom, Olimpijom i drugim regionalnim velikanima, koja su oblikovala istoriju i identitet kluba.

Uticaj na srpsku košarku

Partizan je odigrao ključnu ulogu u razvoju košarke u Srbiji. Klub je bio rasadnik talenata, mnogi igrači su stasali u Partizanu pre nego što su postali reprezentativci i evropske zvezde. Trenerska škola Partizana iznedrila je stručnjake koji su ostavili trag širom sveta. Klub je prvi iz Srbije igrao protiv NBA timova, podižući standarde i otvarajući vrata novim generacijama.

Partizan je inspiracija mladima, simbol borbe i upornosti, a njegov doprinos razvoju sporta u Srbiji je nemerljiv.

Zanimljivosti i kurioziteti

• Partizan je prvi srpski klub koji je igrao zvaničnu utakmicu protiv NBA tima (2009).
• Najveća pobeda u evropskim takmičenjima: 129:79 protiv DBV Charlottenburg (današnja Alba Berlin) 1985. godine.
• Najveći poraz: 46:88 protiv CSKA Moskva 2013. godine.
• Klub je kroz decenije menjao dvorane, a od 2019. domaće utakmice igra u Beogradskoj areni, pred više od 20.000 navijača.
• Partizan je najgledaniji tim ABA lige, sa prosekom od preko 4.400 gledalaca po meču u sezoni 2024/25.
• Grobari su poznati po kreativnim koreografijama, ali i po tome što prate klub na svim gostovanjima, bez obzira na zabrane i prepreke.

Zaključak

KK Partizan je mnogo više od sportskog kluba – to je institucija, simbol i pokret. Njegova istorija je ispisana trofejima, legendama i nezaboravnim trenucima, ali i borbom, upornošću i verom u bolje sutra. Danas, kao i pre osam decenija, Partizan ostaje svetionik srpske košarke, mesto gde se rađaju šampioni i gde se piše istorija. Pred klubom su novi izazovi, ali jedno je sigurno – crno-bela priča će trajati još dugo, jer Partizan nije samo klub, već način života.